TSK 2020: 3 kuvvet komutanı değişti, ‘Deniz’de sürpriz

Darbe girişiminin ardından yapısı değiştirilen Yüksek Askeri Şûra (YAŞ) toplantısıyla ‘kuvvet’ komutanlarının tamamı değişti. TSK’yı 2020’li yıllara taşıyacak komuta kademesi şekillendi. YAŞ toplantısında ‘Deniz’de sürpriz çıktı. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı için kulislerde Oramiral Veysel Kösele’nin ismi konuşulurken komutanlığa Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Adnan Özbal getirildi. YAŞ kararlarıyla ilgili detay yayınlanmayınca bir belirsizlik ortaya çıktı: 1- Adnan Özbal, terfi almadı, Deniz Kuvvetleri’ni “kor” rütbesiyle yönetecek. 2- Özbal, 30 Ağustos’a kadar oramiralliğe terfi ettirilecek.

15 Temmuz darbe girişiminden sonra ikinci kez yapılan yaz dönemi YAŞ toplantısında Türk Silahlı Kuvvetleri’ni (TSK) 2020’li yıllara taşıyacak komuta kademesi belli oldu. Başbakan Binali Yıldırım başkanlığında Çankaya Köşkü’nde yapılan ve 4 saat gibi kısa bir sürede tamamlanan YAŞ’ta, TSK’nın Kara, Deniz ve Hava kuvvetlerinde komutanlar değişti. Orgeneral Hulusi Akar ise Genelkurmay Başkanı olarak 2019’a kadar TSK’nın en tepesindeki isim olmaya devam edecek.

KURMAY BAŞKANI KUVVET KOMUTANI OLDU

YAŞ’ta en büyük sürpriz Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda yaşandı. YAŞ öncesi kulislerde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na, Donanma Komutanı Oramiral Veysel Kösele’nin getirileceği konuşuluyordu. Ancak emekli olan Oramiral Bülent Bostanoğlu’nun yerine Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Koramiral Adnan Özbal getirildi. 2015’te koramiralliğe terfi eden Özbal, Kösele’den daha az kıdeme sahipti. Özbal’ın Sahil Güvenlik Komutanı iken FETÖ’nün Balyoz kumpasına tepki olarak 2013’te görevinden istifa ettiği de öne sürülmüştü.

KÖSELE FETÖ MAĞDURUYDU

İsmi kulislerde kuvvet komutanlığı için geçen Oramiral Kösele, FETÖ’nün İzmir’deki askeri casusluk kumpasından gözaltına alınıp 5 gün tutuklu kalmıştı. Koramiral rütbesiyle Donanma Komutanı olan Kösele, 2015’te oramiralliğe terfi etmişti.

‘KARA’ VE ‘HAVA’DA SÜRPRİZ YOK

Kara ve Hava’da beklenen değişiklikler oldu. Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Yaşar Güler Kara Kuvvetleri, Eskişehir Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanı Orgeneral Hasan Küçükakyüz de Hava Kuvvetleri Komutanı oldu. Orgeneral Küçükakyüz darbe gecesi Moda Deniz Kulübü’nde katıldığı düğünden darbeciler tarafından kaçırılmıştı.

ALBAY UZATMASINDA İKİ FARKLI AÇIKLAMA

YAŞ sonrası Milli Savunma Bakanlığı’nın ilk açıklamasında, 30 Ağustos tarihiyle 6 general/amiral bir üst rütbeye, 61 albayın ise general/amiralliğe terfi ettiği bildirildi. Aynı açıklamaya göre, 8 generalin görev süreleri bir yıl, 168 albayın görev süreleri ise 2 yıl süre ile uzatıldı. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararları onaylamasından sonra Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın yaptığı açıklamada, görev süreleri 2 yıl uzatılan albay sayısını 159 olarak duyurdu. Daha sonra MSB de internet sitesine 159 rakamını koydu. Ancak bakanlık bir süre sonra 159 rakamının yanlış olduğu bilgisini paylaştı ve internet sitesindeki rakamı da yeniden 168 olarak düzeltti.

YERİNDE KALDI

GENELKURMAY 2. Başkanı Orgeneral Ümit Dündar görevinde kaldı. YAŞ’ta artık teamüller fazla dikkate alınmadığı için 62 yaşında olan Orgeneral Dündar’ın da teorik olarak ileride Genelkurmay Başkanı olma ihtimali bulunuyor. Boşalacak Jandarma Genel Komutanlığı’na, İçişleri Bakalığı’nın daha sonra atama yapacağı öne sürüldü. Bir hükümet yetkilisi, “30 Ağustos’a kadar daha zaman var” dedi. Jandarma, İçişleri Bakanlığı’na bağlanmıştı.

‘HAVA’YA 1 OR ATANDI ‘KARA’DA BİR AZALDI

Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Salih Zeki Çolak’ın emekli olmasına rağmen Kara’da Çolak’ın boşalttığı “or”luğa terfi yapılmadı. Bu nedenle Kara’da orgeneral sayısı bir azaldı.

Orgeneral Küçükakyüz’ün boşalttığı Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanı Komutanlığı’na orgeneralliğe terfi eden Hava Eğitim Komutanı Atilla Gülan getirildi.

Darbe girişimi sırasında İstanbul Kartaltepe Kışlası’nın komutanı olan ve darbecilerle çatışmada yedi kurşunla yaralanan Piyade Albay Davut Ala terfi alarak tuğgeneral oldu.

CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu askeri törenle karşıladığı için tepki gören ve bu yıl YAŞ’a giren Bandırma 6. Ana Jet Üssü Komutanı Tuğgeneral AhmetBiçer bir yıl temdit aldı

TERÖRLE MÜCADELE ve KOMANDOLARA TERFİ

Hakkari ve Çukurca’da PKK’ya yönelik operasyonları yürüten Yüksekova 3. Piyade Tümen Komutanı Tuğgeneral Metin Tokel “tüm”e terfi etti.

15 Temmuz darbe girişimi sonrası komando tugay komutanlıklarına atanan albay rütbesindeki isimlerin terfi çokluğu dikkat çekti. Bolu 2. Komando Tugay Komutanı Kurmay Albay Muammer Alper, Siirt 3. Komando Tugay Komutanı Kurmay Albay Selçuk Yavuz, Kayseri Komando Tugayı Albay Kemal Kırış, Bingöl Komando Tugayı Albay Ersin Altay “tuğ”luğa atandı.

YENİLER VE DEĞİŞENLER

BAŞBAKAN Binali Yıldırım başkanlığındaki toplantıya Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Başbakan Yardımcıları Bekir Bozdağ, Mehmet Şimşek, Fikri Işık, Recep Akdağ ve Hakan Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli ile Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Salih Zeki Çolak, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Bülent Bostanoğlu ile Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abidin Ünal katıldı. Daha önce Adalet Bakanı olarak yer alan Bekir Bozdağ, Milli Savunma Bakanı olarak yer alan Fikri Işık, toplantıda Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı. YAŞ’a daha önce Başbakan Yardımcısı olarak katılan Nurettin Canikli ise bu kez Milli Savunma Bakanı olarak masada yerini aldı. Akdağ, Hakan Çavuşoğlu, Gül ve Soylu ise toplantıya ilk defa katıldı.

SİVİL PAŞA DA YAŞ’TA

YÜKSEK Askeri Şûra’da (YAŞ) yapılan değişiklikle şûranın sekretaryası da Milli Savunma Bakanlığı’na (MSB) verildiği için YAŞ üyesi olmamasına rağmen MSB Müsteşarı Ali Fidan da toplantıya katıldı. Geçen yıl eylül ayındaki kanun hükmünde kararnameyle yapılan düzenlemeyle, Milli Savunma Bakanlığı (MSB) teşkilatındaki sivil kadroların TSK’daki rütbe karşılıkları belirlenmişti. 
Milli Savunma Bakanlığı’ndaki rütbe karşılıkları müsteşar için orgeneral, Milli Savunma Üniversitesi Rektörü için korgeneral, müsteşar yardımcıları, teftiş kurulu başkanı ve genel müdürler için tümgeneral, genel müdür yardımcıları ve müstakil daire başkanları için tuğgeneral, daire başkanları için albay olarak belirlenmişti. MSB’nin ilk sivil müsteşarı olan eski Düzce Valisi Ali Fidan’a ‘orgeneral’ rütbe karşılığı verilmişti.

GÜLER’İN YOLU AÇILDI

Yaş haddine girmedikleri için süreleri bulunmalarına rağmen Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Salih Zeki Çolak ile Hava Kuvvetleri Komutanı Abidin Ünal emekliye sevkedildi. Böylece Orgeneral Çolak’ın yerine Kara Kuvvetleri Komutanlığına gelen Orgeneral Güler’in teamüllere göre 2019’da Genelkurmay Başkanı olmasının yolu açıldı.

YENİ KOMUTANLAR

Kara Kuvvetleri Komutanı: Org. Yaşar Güler

1954’te Bayburt’ta doğan Orgeneral Yaşar Güler, 1974’te Kara Harp Okulu’ndan Muhabere Teğmen rütbesiyle mezun oldu. 1984’e kadar Kara Kuvvetleri Komutanlığ muhabere birliklerinde takım ve bölük komutanlığı yaptı. 1986’da Kara Harp Akademisi’nden mezun olarak Kurmay Subay oldu ve çeşitli karargâhlarda Plan Subaylığı ve Şube Müdürlüğü görevlerini üstlendi. Silopi’de İç Güvenlik Tabur Komutanlığı, Bosna-Hersek Türk Tugay Komutan Yardımcılığı, Başbakanlık Askeri Danışmanlığı’nda Proje Subaylığı, NATO Güney Bölge Komutanlığı’nda (Napoli/İtalya) Muhabere Başkan Yardımcılığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Barış İçin Ortaklık Eğitim Merkezi Komutanlığı ve Genelkurmay Tatbikatlar Şube Müdürlüğü görevlerini yürüttü. 2001’de tuğgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede sırasıyla 10’uncu Piyade Tugay Komutanlığı ve Genelkurmay MEBS Plan ve Koordinasyon Daire Başkanlığı görevlerinde bulundu. 2005’te tümgeneral rütbesine terfi ederek sırasıyla, MEBS Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı ve Genelkurmay Eğitim Daire Başkanlığı görevlerini yaptı. 2009 yılında korgeneral rütbesine terfi etti ve bu rütbede sırasıyla, MSB Harita Genel Komutanlığı, 4’üncü Kolordu Komutanlığı ve Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı görevlerini yerine getirdi. 2013’te orgeneralliğe terfi ederek Genelkurmay 2. Başkanlığı’na atandı. 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Jandarma Genel Komutanı oldu. Güler, evli ve bir çocuk babası.

Deniz Kuvvetler Komutanı: Kora. Adnan Özbal 

1958’de İstanbul’da doğan Adnan Özbal, 1976’da Deniz Lisesi’nden, 1980’de Deniz Harp Okulu’ndan teğmen rütbesiyle mezun oldu. 1980-1981’de TCG İstanbul, 1981-1983’te TCG Mareşal Fevzi Çakmak muhriplerinde Harekât Elektronik Subaylığı, 1983-1985’te TCG ŞAHİN II. Komutanlığı, 1986-1987’de TCSG-22 Komutanlığı görevlerinde bulunan Özbal, 1987-1989’da Deniz Harp Akademisi öğrenimini tamamlayarak 1989-1991’de Hücumbot Filosu Harekât Kısım Amirliği, 1991-1993’te TCG ŞAHİN Komutanlığı, 1993-1995’te Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı proje subaylığı görevlerinde bulundu. Özbal, 1995-1996’da TCG Rüzgar Komutanlığı, 1996-1999’da Napoli/İtalya’da NATO Karargahı’nda Tatbikat Proje Subaylığı, 1999-2003’te Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Plan Prensipler Başkanlığı Proje ve Mali Program Daire Başkanlığı Proje Şube Müdürlüğü, 2003-2005’te 2’nci Hücumbot Filotillası Komodorluğu, 2005-2006’da Kuzey Deniz Saha Komutanlığı Lojistik Başkanlığı, 2006-2008’de Harekât Başkanlığı görevlerinde bulundu. Özbal, 2008’de tuğamiralliğe terfi etti. Sırasıyla Kuzey Deniz Saha Komutanlığı Kurmay Başkanlığı, Hücumbot Filosu Komutanlığı ve Deniz Kuvvetleri Personel Plan ve Yönetim Daire Başkanlığı görevlerini yerine getiren Özbal, 2012’de tümamiralliğe terfi etti. 2012-2013’te Deniz Harp Okulu Komutanlığı, 2013-2014’te Sahil Güvenlik Komutanlığı görevinde bulundu. 5 Ağustos 2014 tarihli atama emriyle Deniz Eğitim ve Öğretim Komutanlığı görevine getirilen Özbal, 30 Ağustos 2015’te koramiralliğe terfi etti. Özbal, 4 Ağustos 2016’da Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı oldu. Özbal evli ve bir çocuk babası.

Hava Kuvvetleri Komutanı: Org. Hasan Küçükakyüz

1957’de Trabzon’da dünyaya geldi. 1978 yılında Hava Harp Okulu’ndan mezun oldu. 1978-1980 yıllarında 2’nci Ana Jet Üs Komutanlığı’nda pilotaj eğitimini takiben 3’üncü Ana Jet Üs Komutanlığında harbe hazırlık eğitimini tamamladıktan sonra 191’inci Filo kol uçucusu olarak atandı. 1985-1987 yılları arasında Hava Harp Akademisi eğitimini tamamlayarak kurmay subay olan Küçükakyüz, 1987-1988 yılları arasında Hava Harp Okulu Komutanlığı’nda öğrenci bölük komutanlığı, 1988-1990 yılları arasında 6’ncı Ana Jet Üs Komutanlığı eğitim subaylığı, 1990-1994 yılları arasında 8’inci Ana Jet Üs Komutanlığında 182’nci Filo Kol Komutanlığı üs eğitim kısım amiri, 182’nci Filo Harekat Subaylığı görevlerinde bulundu. 1994 yılında Silahlı Kuvvetler Akademisinden mezun oldu. 1994-1996 yılları arasında 4’üncü Ana Jet Üs Komutanlığı’nda üs eğitim kısım amirliği, 1996-1997 yıllarında 4’üncü Ana Jet Üs Komutanlığı F-16 Öncel Filo Komutanlığı, 1997-2000 yılları arasında Hava Kuvvetleri Komutanlığı Harekât Başkanlığı Eğitim Doktrin Başkanlığı’nda uçuş eğitim subayı ve uçuş eğitim şube müdürlüğü, 2000-2002 yılları arasında 4’üncü Ana Jet Üs Komutanlığı Değerlendirme ve Denetleme Başkanlığı ve Harekât Komutanlığı görevlerinde bulundu. 2002-2003 yıllarında Hava Kuvvetleri Komutanlığı Harekât Başkanlığı Plan Harekât Daire Başkanlığı’nda Harekat Şube Müdürü olarak görev yaptı. 30 Ağustos 2003’te tuğgeneralliğe, 2008’de tümgeneralliğe terfi ettirildi. 4 Mayıs 2009’da Hava Harp Okulu komutanı oldu. Evli ve iki çocuk babası.

‘DENİZ’DE 2 İDDİA

Milli Savunma Bakanlığı internet sitesinde terfi ve uzatma listelerinin ayrıntıya girilmeden yayınlandı. Donanma ile ordu komutanlıkları hakkında herhangi bir açıklayıcı bilgiye yer verilmedi.

“KOR” MU KALACAK?

Dünkü resmi açıklamalarda, Koramiral Adnan Özbal’ın 30 Ağustos 2017 itibariyle terfi alıp almayacağı bilgisi de yoktu. Bu nedenle, Özbal’ın komutanlığı “kor” rütbesiyle yürüteceği ileri sürüldü. Özbal’ın ‘kor’lukta bir yıl daha kalacağı, önümüzdeki yıl ise oramiralliğe terfi ettirileceği ileri sürüldü. Bu iddia gerçekleşirse, Deniz Kuvvetleri’nin başına ilk kez bir “koramiral” atanmış olacak.

ORAMİRAL KÖSELE İLE İLGİLİ BİLGİ YOK

Donanma Komutanı Oramiral Veysel Kösele’yle ilgili de bir bilgi paylaşılmadı. İsmi listelerde yer almayan Oramiral Kösele’nin emekli olduğu öğrenildi. Donanma Komutanı’nın kim olduğuna dair de bilgiye yer verilmezken Koramiral Hasan Şükrü Korlu’nun şansı bulunduğu belirtiliyor. Belirsiz kalan atamaların 30 Ağustos’a kadar Milli Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı’nın ortak değerlendirmeleri sonrası bakanlık tarafından yapılacağı ileri sürülüyor.

EDOK KOMUTANI EMEKLİ

Geçen yıl uzatma alan Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Komutanı (EDOK) Korgeneral Tahir Bekiroğlu’nun terfi ve uzatma almayınca emekli olduğu anlaşıldı. Ancak Bekiroğlu’nun yerine kimin geldiğine ilişkin resmi bir bilgi paylaşılmadı.

Tuğgeneral ÖZKÜRKÇÜ DE EMEKLİ

Dört yılı aşkın süredir Genelkurmay Basın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı görevini yürüten ve geçen yıl uzatma alan Tuğgeneral Ertuğrulgazi Özkürkçü de emekliye sevk edildi.

ERDOĞAN İMZALADI

Başbakan Binali Yıldırım, YAŞ kararlarını Cumhurbaşkanı’na sundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da YAŞ kararlarını onayladı.

YAŞ KONUŞMASI: TAARRUZ STRATEJİSİ BEKLENEN SONUCU VERDİ

Çankaya Köşkü’nde toplantı sürerken Başbakanlık’tan ilk kez Binali Yıldırım’ın YAŞ’taki konuşması paylaşıldı: “Güney sınırlarımızdaki ülkelerde mevcut olan istikrarsızlık, otorite boşluğu ve iç savaş, terörle mücadelemizin önündeki en büyük tehdittir. Özellikle geçen yıl ağustos başında karar verdiğimiz taarruz amaçlı mücadele stratejisi beklenen sonucu vermiş ve bölücü terör örgütüyle mücadelede çok anlamlı bir seviyeye gelinmiştir. Entegre sınır güvenliği programı süratle devam etmektedir. Bütün tedbirlere rağmen mücadele henüz bitmemiştir. Güney sınırlarımızdaki ülkelerde mevcut olan istikrarsızlık, otorite boşluğu ve iç savaş, terörle mücadelemizin önündeki en büyük tehdittir. Körfez krizi, Kuzey Kore’deki gelişmeler, AB-Türkiye ilişkileri, Libya, Filistin-İsrail, bölgesel ve küresel sorunlar olarak önümüzdeki süreçte potansiyel riskler olarak varlığını sürdürecek. Yeni sistem üniter yapıyı daha da tahkim etmiş, sürekli iktidar, kalıcı istikrarı garanti altına almıştır.”