Siyasi fay hattında 'çöp' krizi

Lübnan'da bir aydır çöplerin toplanmaması sosyal medyada “Kokunuz çıktı” sloganıyla örgütlenmeye neden oldu. Protestocuların hedefinin hükümeti istifa ettirmek olduğu belirtiliyor.

BEYRUT

Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta on binlerce kişinin katıldığı gösteri, “Kokunuz çıktı” sloganıyla sosyal medyadan örgütlendi.

Aylardır devam eden, bazı bölgelerde her gün 12 saat kadar süren elektrik kesintileri, bir ayı aşkın süredir toplanamayan ve artık mahalle aralarında küçük dağlar oluşturan çöp yığınları ile hayat pahalılığından şikayetçi gruplar, siyasileri hedef alarak gösteri organize etti. 

Genç yaşlı, çocuk ihtiyar birçok Lübnanlının yer aldığı gösterinin kitlesel hale dönüştüğü ilk gün 22 Ağustos Cumartesi günü oldu. Katılımcıların sayısının on binleri bulduğu gösterinin sonuna doğru ise sloganların değiştiği görüldü. Protestolarda “Devrim” ve Arap Baharı’nın çıkış sloganı “Halk rejimi devirmek istiyor” sloganları duyuldu. Gösteride zaman zaman gerginlik yaşansa da polisin müdahalesiyle gösteri dağıldı. Bazı göstericiler gözaltına alındı ancak daha sonra serbest bırakıldı.

Protestoların devam ettiği 23 Ağustos Pazar günü ise saat 18.00’den sonra bir grup göstericinin meydanda öne geçtiği görüldü. Polise cam şişe ve taş atan grup, tel örgüleri geçip Başbakanlık Sarayı’na yönelince polis müdahale etti. Göz yaşartıcı gaz ve plastik mermilerin kullanıldığı müdahalede Kızılhaç yetkililerine göre 400’e yakın kişi yaralandı. Yaralıların çoğunun şikayetinin gazdan dolayı nefes alamama ve bazı doku incinmeleri olduğu bildirildi.

“Kokunuz çıktı” Platformu sözcüsü Ali Bazzi yaptığı açıklamada, o gün için protestolarını bitirdiklerini belirterek, bazı siyasi partilerin gösteriye adamlarını gönderip barışçıl gösteriyi terörize ettiklerini savundu. Bazzi, pazartesi gösteriye devam edeceklerini duyurdu ancak platform pazartesi erken saatlerde yaptığı açıklamayla gösteriyi erteledi.

Lübnan Üniversitesi Sosyoloji Profesörü Talal Atrisi AA muhabirine yaptığı açıklamada, her şeye rağmen uzun yıllardır derin ayrılıklar yaşayan toplumun, bir araya gelebileceğini gösterdiği için gösterilerin başarılı olduğunu iddia etti.

Atrisi, "Ancak bundan daha ileri gidebilmesi için hareketin liderliğinin görülmesi gerekecek ki bu da şu ana kadar kayıp" diye konuştu.

Hareketin önündeki en büyük engelin "gündem oluşturamaması" olduğunu kaydeden Atrisi, "Dünkü protestolarda biz, çöp krizi ve yolsuzluk protestolarını konuşurken bugün tüm medya, 'barışçıl gösterileri kim şiddete taşıdı? bu grup kimdir?' sorularını tartışır oldu. Şimdi medya, protestocuların ne istediğinden çok çetelerin, taşkınlık yapan göstericilerin hangi siyasi görüşe sahip olduğunu, bunları kimin yönlendirdiğini tartışıyor” dedi.

Protestocuların rasyonel bir hedef yerine son derece siyasi "Halk rejimin değişmesini istiyor" sloganlarıyla hedef büyüttüklerini dile getiren Talal Atrisi, "Ancak bu durumda da ‘politik muhalifler için kullanışlı birer araç' olarak görüleceklerdir” değerlendirmesinde bulundu.

Protestoları sosyal medya üzerinden organize eden “Kokunuz çıktı” platformu kurucularından Ali Selim de sorunun çöp sorunu değil, siyaset sorunu olduğunu belirterek hükümetin istifasını ve genel seçim istediklerini söyledi. 

Lübnan'da mevcut siyasi durum

15 aydır cumhurbaşkanı bulunmayan Lübnan’da parlamento 28 kez denemesine rağmen bir türlü toplanamıyor. 11 ayda zor kurulan hükümet ise en temel meselelerde bile karar alamaz durumda.

Parlamentoda 128 milletvekili bulunuyor. Anayasa gereği 64 kontenjan Hristiyanlara, 64 Müslümanlara ayrılmış durumda. Meclis’teki son durumda Hristiyan kontenjanı 34 Maruni, 14 Rum Ortodoks, 8 Rum Katolik, 5 Ermeni Ortodoks, 1 Ermeni Katolik ve 2 diğer Hristiyan azınlıklar şeklinde bulunuyor. 64 kişilik Müslüman kontenjanında ise 27 Sünni, 27 Şii, 8 Dürzi, 2 Nusayri bulunuyor.

Muhabir: Ömer Bulut Yüzgüleç